Hazırlayan: Birol BOZKURT
2022 yılında regüle edilen tasarruf finansman sektörü, bireylerin ev ve araç satın almak gibi finansal hedeflere ulaşmalarına yardımcı olan alternatif bir finansman yöntemi olarak ön plana çıkıyor. Son dönemde faizlerin artmasıyla ilginin giderek arttığı bu sistem, katılımcıların düzenli tasarruflar yaparak bir araya gelmelerini ve birbirlerine finansman sağlamalarını teşvik ediyor. Sektör, Finansal Kurumlar Birliği tarafından düzenlenmekte ve denetlenmektedir.
Tasarruf finansman sektöründe 2015 yıl sonu itibarıyla iki şirket 66 şube ile faaliyetlerini sürdürüyordu ve sektör 1,5 milyar TL aktif büyüklüğüne sahipti. 2021’de başlayan regülasyon süreci, 2022 yılında tamamlandı ve sektörde sadece altı şirket faaliyet izni alabildi. Sektörün son durumunu ve gelecek dönem hedeflerini Finansal Kurumlar Birliği (FKB) Tasarruf Finansman Şirketleri Sektör Kurulu Başkanı Eyüp Akbal anlattı.
2021’de aktif büyüklüğün 12,3 milyar TL’ye, 2022’de 14,3 milyar TL’ye ulaştı.ğını söyleyen Eyüp Akbal, “Aralık 2023 itibarıyla ise tasarruf finansman sektörünün aktif büyüklüğü 29 milyar TL’yi geçti. Son sekiz yıllık süreçte tasarruf finansman sektörünün yüzde 1843 oranında artış göstermesi sektörün yüksek bir potansiyele sahip olduğunu göstermektedir. Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse tasarruf finansman sektörünün son bir yılda yüzde 100’den fazla büyüdüğünü söyleyebilirim. 2023 yıl sonu itibarıyla sektörümüzde 424 şube, 4 bin 400’e yakın çalışan ve 400 bine yaklaşan müşteri bulunuyor.
Tasarruf finansman sektöründeki bu ivmelenmeyi önemli bir başarı olarak okuyorum. Politika faizinin yükselmesi ve bankaların kredi maliyetlerinin artması nedeniyle son dönemde sektörümüze olan teveccühün daha da arttığını gözlemliyoruz. Uygun maliyetli finans modelimiz sayesinde sadece sektörümüze değil, tasarruf oranlarının artmasına sunduğumuz katkı ile Türkiye’nin ekonomik gelişimine de destek sağlayacağız. Diğer yandan nitelikli istihdama önemli bir katkı sunan sektörümüz istikrarlı bir şekilde büyümesini sürdürmektedir” dedi.
Kâr dağıtımına izin verilirse sektöre yeni oyuncular girer
Finansal Kurumlar Birliği olarak sektörümüzün kurumsallaşmasını tamamlaması, daha fazla kişiye ulaşması için atılması gereken adımlara ve iyileştirmelere yönelik, çalışmalar kapsamında pek çok kamu kurumu ile görüşme gerçekleştirdik. 29 Aralık 2023 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Tasarruf Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’te yapılan değişiklik ile mevzuatın güncellenmesi tüm paydaşların menfaatine katkı sağlayacaktır.
Özellikle sözleşme tavan tutarındaki artışın, konut için 7,2 milyon TL’ye ve araç için ise 2,8 milyon TL’ye yükseltilmesi müşterilerimizin taleplerine daha iyi cevap vermemizin önünü açtı. Başka bir açıdan değerlendirdiğimizde ise sözleşme tavan tutarındaki artış; kişilerin daha fazla tasarruf yapmasına imkân sağlarken, tasarrufların değerlendirilmesi ve ekonomiye kazandırılmasındaki oranların yükselmesine de katkı sağlayacaktır. Ayrıca tavan tutarlarının ÜFE’ye endekslenmesi önümüzdeki yıllarda söz konusu tutarların otomatik olarak arttırılmasına yol açacaktır. Diğer taraftan önümüzdeki dönemde ürün çeşitliliğin artırılması ve kâr dağıtımına izin verilmesi durumunda sektörümüze yeni oyuncuların dâhil olabileceği ve bunun tasarruf finansman sektörünün sürdürülebilirliğine katkı sağlayacağı kanaatindeyim.
Ürün çeşitliliğinin artırılması gerekiyor
Bugünkü konjonktürde tasarruf finansman sektörü olarak tasarruf sahiplerine yalnızca ev, araç ve çatılı iş yeri finansmanı sağlayabiliyoruz. Dolayısıyla başka bir ürün geliştirme gibi bir şansımız yok. Bu konuda sektör temsilcileri olarak yeni ürünlerin sisteme dâhil edilebilmesi kanun değişikliği gerektirmektedir. Mevzuat değişikliğinden sonra tasarruf finansman sisteminin daha da güçlenmesiyle birlikte sektör temsilcilerinin organize olarak atacakları adımlarla ürün çeşitliliğinde artışa gidilebileceğini öngörüyorum. Tasarruf sahiplerinin uygun maliyetle pek çok ihtiyacına çözüm bulabilmesini hem sektörün büyümesine hem ülkemizin tasarruf oranlarının artmasına katkı sağlayacaktır. Örneğin; işini yeni açmış bir sanayici, gelecekte işini büyütebilmek adına gerekli makine teçhizatını bu sistemle alabilse ne kadar güzel olur, neden olmasın? Ayrıca ürün çeşitliliğinin artırılmasının tasarruf finansman sektörünün sürdürülebilirliğine de önemli katkıları olacaktır.
“Tasarrufu teşvik ederek ekonomiye katkı veriyoruz”
Rusya Ukrayna Savaşı, Ortadoğu’da İsrail’in Filistin’i işgali gibi gelişmelerin ve dünya genelinde yaşanan tüm ekonomik sıkıntıların Türkiye ekonomisine de yansıdığını söyleyen FKB Başkanı Eyüp Akbal, “Küresel bir ekonomik problemden bahsediyorsak Türkiye’yi bundan ayrı tutmamız düşünülemez. Hâl böyle olunca da hem ülkemizin hem de sektörümüzün geleceğine dair bir öngörüde bulunmak epey zor. Şunu söyleyebilirim: Türkiye tarihi boyunca pek çok siyasi ve ekonomik krize maruz kaldı, hepsinden de alnının akıyla çıktı. Türkiye ekonomisinin önemli çarklarından biri olan tasarruf finansman sektörü olarak çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Şunu net bir şekilde ifade edebilirim ki tasarruf finansman sektörü her koşulda herkese en uygun maliyetli finansmanı sağlayarak kişilerin ev, araç ve çatılı iş yeri sahibi olmasına olanak sunuyor. Böylelikle hem tasarrufu teşvik ediyor hem kişilerin en temel ihtiyaçlarından olan barınma ve araç gereksinimlerini karşılamasına vesile oluyor hem de yastık altı birikimlerin ekonomiye kazandırılmasını sağlayarak ekonomik büyümeye de katkı sunuyor. Diğer yandan genel müdürlüklerinde ve şubelerindeki personelleriyle birlikte iş gücüne de ciddi manada katkı sunmuş oluyor” dedi.
Müşteri memnuniyetini maksimum düzeyde tutmalıyız
Aslına bakarsanız 2022 yılında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından tasarruf finansman sektöründe faaliyet gösterecek yalnızca altı firmaya lisans verildi. Regülasyonun ardından hâlihazırda bu faaliyeti sürdürebilecek şirketlerin bizzat BDDK tarafından belirlenmiş olmasını, başlı başına bir güven unsuru olarak nitelendirebiliriz. Bizler bu alanda faaliyet gösteren sektör temsilcileri olarak gerçekleştirdiğimiz teslimatlarla dolayısıyla müşteri memnuniyetini maksimum düzeye çektiğimizde güven algısını perçinlemeye devam edeceğiz. Diğer yandan tasarruf finansman sektörünün bilinirliği daha doğrusu işleyişinin nasıl olduğu insanlar tarafından çok fazla bilinmiyor. Bu da kimi zaman zihinlerinde şüphelere yol açabiliyor, bunu aşabilmek noktasında sistemimizi daha çok anlatmalı, daha çok kişiye ulaşmalı, ulaştığımız tüm kişilerin de memnuniyetini en üst seviyede tutmamız gerekiyor. Müşterilerin tasarruf finansman sistemini anlayabilmeleri noktasında altı şirketimizin donanımlı, yeterli bilgi birikimi ve deneyime sahip çalışma arkadaşlarına çok iş düşüyor. Onlar tasarruf finans şirketlerinin yüzleri olarak sistemi kişilere anlatma noktasında kritik bir rol oynuyorlar.
Dijital dönüşüme yönelik adımlarımızı hızlandırdık
Tasarruf finansman sektörünün Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu’na tabi olması ve regülasyon sürecinin tamamlanmasıyla birlikte sektörün gerek finansal gerek ödeme süreçleri ve teknolojik altyapısı uçtan uca kriterlerle net bir şekilde belirlendi. Tasarruf finansman sektörünün oyuncuları olarak bizler de dijital alanda yatırımlarımızı yaptık, dijital dönüşüme yönelik adımlarımızı hızlandırdık ve belli bir noktaya da getirdik. Bilindiği gibi dijitalleşme, sürekliliği olan ve yaşayan bir süreçtir. Bizler de teknolojinin gelişimine hızla karşılık verebilecek refleksleri geliştiriyoruz. Teknolojinin sunduğu avantajlar sayesinde tasarruf finansman sektörü temsilcileri olarak uzaktan müşteri edinimi sağlayabiliyoruz.
Böylelikle tasarruf yapmak isteyen kişiler, herhangi bir tasarruf finansman şirketinin şubelerine gidip vakit kaybetmeden dijital platformlar üzerinden bilgi alabiliyor ve sisteme kayıt olabiliyor. Diğer yandan online ödeme platformu üzerinden tasarruf sahipleri, ne kadar ödeme yapmışlar, ne kadar ödemeleri kalmış gibi detayları da doğrudan görebiliyorlar. Diğer yandan kimi şirketlerde tahsisatların hatasız olabilmesi adına müşterilere özel iban uygulaması var. Böylelikle tahsisatların hatasız, güvenilir, kolay ve hızlı alınması ve sözleşme özelinde takip edilmesine imkân sağlanmış oluyor. Ayrıca e-rehin uygulaması sayesinde rehin tesis işlemleri noterin işleyiş inisiyatifi ile tüm güne yayılmak yerine borcu biten müşterilerin rehin terkin talebi sistem üzerinden o gün içerisinde yapılabiliyor. Bu da işlemlerin hızlanmasını ve müşteri memnuniyetini beraberinde getiriyor.
